سرمایه اجتماعی در بازارهای تاریخی ایران (مطالعه موردی بازار تاریخی تبریز)

author

  • اصغر مولائی استادیار دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز
Abstract:

بازارهای تاریخی ایران، نمونه­ای جامع از فرهنگ بومی ایرانی را به نمایش می­گذارند و سرمایه اجتماعی این بازارها را می­توان در ابعاد فرهنگی و مذهبی، اجتماعی، اقتصادی، تاریخی، معنایی و فضایی بررسی نمود. بازارهای تاریخی از الگوها و کیفیتهای محیطی مطلوبی در فضاها، سنتهای داد و ستد و رویدادها برخوردارند که محمل سرمایه­های اجتماعی غنی و پویایی در گذر زمان بود­ه­اند. امری که با احداث پاساژها و مراکز خرید معاصر با سبکهای غیربومی مورد تضعیف واقع شده است. این مقاله با هدف تبیین ابعاد و کیفیتهای سرمایه اجتماعی در بازارهای تاریخی و نمونه موردی بازار تاریخی تبریز انجام می­شود، که  با استفاده از روش تحقیق تحلیلی_اسنادی و پیمایش میدانی انجام می­شود. بازارهای تاریخی با برخورداری از الگوهای ارزشمند در ساختار و اجزاء سنتهای بومی در فضاهایی همچون راسته، تیمچه­، سرا، دالان و مسجد، مجموعه عظیمی از سرمایه اجماعی را با خود در گذر زمان حمل می­نماید. سرمایه اجتماعی در بازار تبریز بر اساس پایه اقتصادی، سیستم فضایی و کالبدی حجره­ای؛ فرهنگ ایرانی_ اسلامی (درهم تنیدگی و انسجام نظم اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و کالبدی؛ مرکزیت مساجد و مراجعه کسبه و مراجعین برای ادای نماز؛ برگزاری مراسمات فرهنگی و مذهبی در جشنها، عزاداری؛ اعتقادات دینی؛ همیاری نیازمندان؛ روابط همسایگی مستحکم) استوار است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تحلیلی بر مؤلفه‌های تأثیرگذار در ماندگاری معماری بازارهای تاریخی ایران (مطالعه موردی: بازار تاریخی تبریز)

پدیده های ماندگار در طول زمان می مانند و بار می گیرند و به بخشی از خاطرات جمعی تبدیل می شوند. ماندگاری، بیان نوعی تداوم تاریخی و به دنبال آن تداوم فرهنگی است. عوامل مختلفی بر ماندگاری پدیده ها اثرگذار می باشد که هدف از این تحقیق شناسایی این عوامل در معماری با تأکید بر معماری بازار تبریز می باشد. روش تحقیق در مطالعه ی حاضر توصیفی – تحلیلی و ترکیبی از روش‌های کیفی – کمی است که به منظور جمع‌آوری ا...

full text

سنجش معیارهای سرزندگی اقتصادی بازارهای تاریخی ایران با رویکرد بازآفرینی؛(مطالعه موردی: بازار تاریخی قزوین)

توجه به بافت های فرسوده تاریخی و رفع ناپایداری آنها، به موضوعی جدی و محوری تبدیل شده، به گونه ای که سازمان های ذی ربط را به تکاپوی سامان دهی و بازآفرینی بافت های مذکور سوق داده و لزوم مداخله در این بافت ها را در دوره های مختلف زمانی مطرح نموده است. پیوستگی و هماهنگی میان اجزای فضا و فعالیت های آنها در بافت های تاریخی ایران باعث شده است که فضاهای شهری بر مبنای استخوان بندی و ساختار فضایی بافت به...

full text

سنجش معیارهای سرزندگی اقتصادی بازارهای تاریخی ایران با رویکرد بازآفرینی؛(مطالعه موردی: بازار تاریخی قزوین)

توجه به بافت های فرسوده تاریخی و رفع ناپایداری آنها، به موضوعی جدی و محوری تبدیل شده، به گونه ای که سازمان های ذی ربط را به تکاپوی سامان دهی و بازآفرینی بافت های مذکور سوق داده و لزوم مداخله در این بافت ها را در دوره های مختلف زمانی مطرح نموده است. پیوستگی و هماهنگی میان اجزای فضا و فعالیت های آنها در بافت های تاریخی ایران باعث شده است که فضاهای شهری بر مبنای استخوان بندی و ساختار فضایی بافت به...

full text

فرایند سیاستگذاری برای بازنمایی ارزشهای فرهنگی- تاریخی در بافتهای تاریخی ایران- مطالعه موردی: بازار تاریخی تبریز

بعد از شکل گیری حفاظت نوین در ایران در اواخر دوره قاجاریه، بحث حفاظت از بافت های فرهنگی تاریخی از مباحث مهم مجامع علمی و اجرایی گردید عمده چالش ها در بین این دو گروه، میان گروه های "حفاظت گرا" و "توسعه گرا" بود ولی فحوای گفتمان ها، بحث پیرامون مداخلات کالبدی بود و بحث ارزش موضوعیت نداشت، عدم توجه به مولفه های ارزشی در مداخله، موجب بروز شکافی بین رویکرد مداخله ای رایج با رویکرد ارزش محور گردید، ...

15 صفحه اول

ارزیابی کیفی ابعاد حسی فضا در بازارهای تاریخی از منظر استفاده‌کنندگان (مطالعه موردی: بازار قزوین)

بیان مسئله: ادراک عبارت است از تجربه حسی ما از دنیای پیرامون، که مستلزم شناخت محرک‌های محیطی و اقدامات واکنشی به این محرک‌هاست. معماری قلمرو چندگانه از تجارب حسی است که متقابلاً روی یکدیگر تأثیر می‌گذارند و درون هم‌آمیخته می‌شوند و زمینه ادراک از یک فضا را فراهم می‌آورند. در طول تاریخ، -بازارهای سنتی ایران- با مجموعه‌ای وسیع از کاربری‌ها و بناهای جنبی، مرکز جنب‌وجوش شهرها و تعاملات اجتماعی بودند...

full text

ساماندهی حمل‌ونقل کالا در بازار تاریخی تبریز

ساختار بازار تاریخی تبریز به لحاظ دارا بودن گذرهای کم‌عرض و عدم امکان تعریض مسیرها، به لحاظ ساختار تاریخی موجود، دیگر پاسخگوی تردد و حمل‌ونقل کالا نیست. بنابراین هدف اصلی از این تحقیق، ساماندهی حمل‌ونقل کالا در بازار تاریخی تبریز است به‌طوریکه به ساختار تاریخی بازار نیز آسیب نرساند. روش انجام این تحقیق از نوع توصیفی و از نظر هدف کاربردی هست. اطلاعات لازم برای تحقیق حاضر از مصاحبه با خبرگان ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 7  issue 15

pages  61- 88

publication date 2020-08-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023